شناسه کالا و خدمات یکی از اصلی‌ترین ارکان صدور صورتحساب الکترونیکی در سامانه مودیان است. از آنجا که بر اساس اولین فراخوان اجباری سازمان مالیاتی، کلیه اشخاص حقوقی به استثنای برخی گروه‌های خاص، از تاریخ اول دی ماه 1401 مشمول ثبت نام در سامانه مودیان و صدور صورتحساب الکترونیکی شده‌اند، در این مقاله در زمینه آموزش مالیات بر آن شدیم شما را با نحوه اخذ/تعیین شناسه کالا و خدمت آشنا نماییم. همراه ما بمانید.
شناسه کالا و خدمات چیست؟
شناسه کالا و خدمات، کدهای یکتای متعلق به کالا و خدمات قابل ارائه در کشور (اعم از تولید داخل و یا وارداتی) است. این شناسه در واقع مجموعه‌ای از ویژگی‌های توصیفی کالا یا خدمات است که جهت توصیف مشخصات و ایجاد برداشت مشترک از هر قلم کالا یا خدمت تعیین میشود.
شناسه کالا و خدمت توسط چه سازمانی تعیین میشود؟
بر اساس قوانین و مقررات و همچنین توافقات صورت گرفته با وزارت امور اقتصاد و دارایی، مرجع تعیین و ارائه شناسه کالا و خدمت در اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان وزارت صمت (صنعت، معدن و تجارت) است.
نحوه دریافت شناسه کالا و خدمات
از آنجا که درج شناسه کالا و خدمت به منظور رهگیری صورتحساب‌های الکترونیکی صادره از سوی مودیان ضروری است؛ همچنین به دلیل تنوع کالاها و خدمات عرضه شده در کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت، سامانه‌های مجزایی برای دریافت شناسه کالا و خدمات به صورت اختصاصی و عمومی معرفی نموده است. شناسه کالا و خدمت به چهار دسته زیر تقسیم میشود:
- شناسه اختصاصی کالا
- شناسه عمومی کالا
- شناسه اختصاصی خدمت
- شناسه عمومی خدمت
نکته: دریافت شناسه خدمت (اعم از اختصاصی و عمومی) از طریق سامانه مرکز ملی شماره گذاری کالا و خدمات ایران انجام میشود.
نحوه اخذ/استعلام شناسه اختصاصی کالا
برای دریافت شناسه کالا (موضوع ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز) دو روش برای مودیان در نظر گرفته شده است:
- مودیانی که دارای صلاحیت تولید کننده/وارد کننده هستند
- مودیانی که دارای صلاحیت تولید کننده/وارد کننده نیستند
مودیانی که دارای صلاحیت تولید کننده/وارد کننده هستند
مراحل دریافت شناسه کالا برای مودیانی که دارای صلاحیت تولید کننده/وارد کننده هستند، به شرح مراحل زیر انجام میشود:
- مراجعه به درگاه سامانه جامع تجارت به آدرس ntsw.ir
- ثبت نام در این سامانه و دریافت نام کاربری و رمز عبور
- تکمیل اطلاعات و دریافت نقش تجاری
- دریافت شناسه کالا (اعم از کالای تولیدی یا وارداتی)
برای انجام هر یک از گزینه‌های فوق می‌توانید از راهنماهای موجود در سامانه جامع تجارت استفاده نمایید. در ادامه می‌توانید فایل‌های راهنمای دریافت نقش تجاری را دریافت کنید.
برای دریافت شناسه کالای تولیدی و دریافت شناسه کالای وارداتی روی دکمه مربوطه کلیک نمایید.
مودیانی که دارای صلاحیت تولید کننده/وارد کننده نیستند
اما مودیانی که خود دارای صلاحیت تولیدکننده یا واردکننده نیستند، موظفند شناسه اقلام کالایی خود را از حلقه‌های قبلی زنجیره تجاری استعلام و دریافت نمایند.
نحوه ثبت شناسه کالا در صورتحساب برای کالاهای فاقد شناسه
از آنجا که برخی از اقلام کالایی در سامانه جامع تجارت معرفی و کدگذاری نشده‌اند، مودیان در صورت مواجهه با این اقلام کالایی میتوانند موقتا از شناسه کالا به صورت عمومی استفاده نمایند؛ این افراد همچنین موظفند از بخش “راهنمای درخواست ایجاد سرفصل در سامانه شناسه کالا” نسبت به درخواست سرفصل کالایی متناظر کالای خود، جهت برقراری امکان اخذ شناسه کالا اقدام نمایند.
پشتیبانی و پاسخ به سوالات شناسه اختصاصی کالا
سامانه جامع تجارت با هدف همراهی با مودیان مالیاتی در استعلام و یا دریافت شناسه کالا به صورت اختصاصی، از طریق راه‌های ارتباطی زیر پاسخ‌گوی سوالات و مشکلات آنان خواهد بود:
- تماس تلفنی با شماره 124
- ثبت و پیگیری مشکل از طریق سامانه جامع تجارت
- مکاتبه (نامه نگاری) با دفاتر تخصصی مربوطه در وزارت صنعت، معدن و تجارت
مراحل ثبت مشکل در خصوص شناسه اختصاصی کالا
- ورود به سامانه جامع تجارت
- انتخاب گزینه “ثبت و پیگیری مشکل”
- انتخاب گزینه “درخواست جدید”
- انتخاب گزینه “شناسه کالا” در بخش گروه
- انتخاب گزینه “شناسه اختصاصی” در بخش شاخه
- انتخاب گزینه “درخواست صدور/تعیین شناسه اختصاصی” در بخش موضوع
شناسه عمومی کالا چیست؟
مودیان موظفند کلیه اقدامات لازم جهت دریافت شناسه اختصاصی کالا و خدمت برای محصولات خود را انجام دهند؛ اما در گام اول و در صورتی که مودیان به هر دلیل موفق به دریافت و استفاده از شناسه اختصاصی کالا یا خدمات خود نشدند، میتوانند از شناسه عمومی محصول متناظر خود در صورتحساب الکترونیکی استفاده نمایند.
سازمان مالیاتی به منظور تسهیل در صدور صورتحساب الکترونیکی، فهرستی از دسته‌های کالایی با عنوان شناسه عمومی کالا نموده است؛ بدین ترتیب مودیان مالیاتی میتوانند در گام اول، در صورت عدم امکان اخذ/تعیین شناسه اختصاصی کالا، از فهرست یاد شده شناسه عمومی متناظر کالای خود را انتخاب و استفاده نمایند.
روش دریافت یا استعلام شناسه عمومی کالا
شناسه عمومی کالا توسط مودیان و فعالین اخذ نمی‌شود، بلکه بر اساس فهرستی که توسط سازمان مالیاتی در اختیار مودیان قرار گرفته است، استفاده میشود. برای استفاده از آخرین فهرست شناسه عمومی، مودیان میتوانند به درگاه شناسه کالا و خدمات سازمان مالیاتی به آدرس stuffid.tax.gov.ir مراجعه نمایند.
پشتیبانی و پاسخ به سوالات شناسه عمومی کالا
در صورتی که مودیان مالیاتی در زمینه شناسه عمومی کالا مشکل یا سوالی داشته باشند، میتوانند به روش‌های زیر مشکل خود را برطرف نمایند:
- ثبت و پیگیری مشکل از طریق سامانه جامع تجارت
- تماس با پشتیبانی مرکز ملی شماره‌گذاری کالا و خدمات ایران با شماره‌های 52124 در تهران و شماره 02152384000 از سایر شهرستانها
مراحل ثبت مشکل در خصوص شناسه عمومی کالا
- ورود به سامانه جامع تجارت
- انتخاب گزینه “ثبت و پیگیری مشکل”
- انتخاب گزینه “درخواست جدید”
- انتخاب گزینه “شناسه کالا” در بخش گروه
- انتخاب گزینه “شناسه عمومی” در بخش شاخه
- انتخاب گزینه “درخواست صدور/تعیین شناسه عمومی” در بخش موضوع
نحوه اخذ/استعلام شناسه اختصاصی خدمت
مودیان مالیاتی برای دریافت شناسه خدمت میتوانند به سامانه portal.gs1-ir.org مراجعه نمایند.
راهنمای دریافت شناسه خدمت در صفحه اصلی سامانه جامع تجارت به آدرس ntsw.ir در بخش مستندات عمومی در دسترس کاربران قرار گرفته است. برای اطلاع از نحوه دریافت شناسه خدمت، فایل راهنمای دریافت شناسه خدمت دانلود نمایید.
روش دریافت یا استعلام شناسه عمومی خدمت
فرآیند دریافت شناسه خدمت به صورت عمومی کاملا مشابه فرآیند اخذ شناسه اختصاصی خدمت و از طریق سامانه portal.gs1-ir.org انجام میشود. تنها تفاوت در این زمینه شخص متقاضی دریافت شناسه خدمت است.
هنگام دریافت شناسه اختصاصی خدمت، شخص مودی به دریافت و یا استعلام شناسه خدمت اقدام می‌کند؛ اما در زمان دریافت شناسه عمومی خدمت، تشکلهای صنفی مربوطه به نمایندگی از اعضای خود نسبت به دریافت شناسه خدمت به صورت عمومی اقدام نموده و جهت ثبت صورتحساب الکترونیکی، در اختیار اعضای خود قرار می‌دهند. از جمله این تشکل‌ها می‌توان به انجمن‌ها و اتحادیه‌ها اشاره نمود.
پشتیبانی و پاسخ به سوالات شناسه خدمت
سازمان صنعت، معدن و تجارت امکان رسیدگی به مشکلات مودیان را در خصوص دریافت شناسه خدمت نیز فراهم نموده است. برای این منظور تنها یک راه موجود است:
- تماس با پشتیبانی مرکز ملی شماره‌گذاری کالا و خدمات ایران با شماره‌های 88924605 الی 15، داخلی‌های 111، 116 و 123
کلام آخر
شناسه کالا و خدمات، یک کد یکتا است که توسط سازمان صنعت، معدن و تجارت صادر میشود. این شناسه برای رهگیری صورتحساب‌های الکترونیکی کالاها و خدمات ارائه شده در کشور استفاده میشود. بسیاری از صاحبان کسب و کارها بر اساس اعلام سازمان مالیاتی موظف به صدور صورتحساب الکترونیکی هستند، بنابراین دریافت شناسه کالا و خدمات برای آن‌ها ضروری است. هرچند دریافت شناسه و صدور صورتحساب الکترونیکی تنها یکی از تکالیف مالیاتی آن‌ها است. مودیان مالیات دارای تعداد زیاد دستورالعمل‌های مالیاتی هستند که اجرای آن‌ها به وخصوص در زمان مقرر، بسیار حائز اهميت است
